การเดินทางครั้งนี้เริ่มต้นจากสารคดีเรื่อง Long Way Down
ภาพของยวน แม็คเกรเกอร์ ที่ขี่มอเตอร์ไซค์จากสกอตแลนด์ไปจนถึงเคปทาวน์ในระยะทาง 24,000 กิโลเมตร ได้สร้างความประทับใจอย่างยิ่ง
การปล่อยตัวให้ไหลไปกับเส้นทาง โดยไม่รู้ว่าจะพาไปถึงจุดใด นั้นกลายเป็นภาพที่ฝังแน่นอยู่ในใจ

เมื่อคิดถึงเขา ข้าพเจ้าก็เกิดความคิดขึ้นว่า
อยากลองข้ามพรมแดน ดูว่าปลายทางที่ไม่รู้จักนั้นมีอะไรซ่อนอยู่บ้าง

แทนที่จะเริ่มจากสกอตแลนด์ ข้าพเจ้าจึงเลือกเริ่มต้นจากเมืองลำปาง ประเทศไทย ที่เป็นบ้านของข้าพเจ้าเอง
เส้นทางจะผ่านลาว กัมพูชา และกลับเข้าประเทศไทยอีกครั้ง
แม้มอเตอร์ไซค์จะไม่เหมาะกับความเป็นจริง ข้าพเจ้าจึงเลือกใช้รถยนต์ขับเคลื่อนสี่ล้อแบบออฟโรดแทน

ข้าพเจ้าไม่แน่ใจเลยว่า ชาวเกาหลีที่ขับรถทะเบียนไทยจะสามารถข้ามพรมแดนของหลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้หรือไม่
แต่ตัดสินใจลองยืนอยู่บนถนนนั้นดูสักครั้ง
เชื่อว่าเพียงแค่เริ่มออกเดิน ทางก็จะเปิดเผยตัวมันเองให้เห็น

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นภูมิภาคที่ใครหลายคนคุ้นเคย
แต่เมื่อลองขับรถข้ามพรมแดนจริง ๆ แล้ว สิ่งที่ข้าพเจ้าได้พบกลับเป็นผู้คนและทิวทัศน์ที่แตกต่างจากเดิมโดยสิ้นเชิง

ข้าพเจ้าไม่ได้มีความทะเยอทะยานที่จะถ่ายภาพอันยิ่งใหญ่
มีเพียงกล้องหนึ่งตัว เลนส์หนึ่งตัว
อุปกรณ์เบา ๆ และใจที่เบา ๆ ที่ออกเดินทาง

แต่เมื่อกลับมามองภาพถ่ายเหล่านั้นอีกครั้ง ก็พบว่ามันไม่ได้เป็นเพียงบันทึกธรรมดา
ภาพถ่ายได้กลายเป็นหน้าต่างที่สะท้อนโลก
และกลายเป็นกระจกที่สะท้อนตัวข้าพเจ้าเอง

ผ่านสามประเทศนี้ ความรู้สึกที่เคยชาได้ตื่นขึ้นอีกครั้ง
และความสัมพันธ์ระหว่างตัวฉันกับโลกก็ถูกเผชิญหน้าอีกครั้ง
แม้แต่บรรยากาศ แสง กลิ่น ลมที่เคยลูบไล้ ก็กลับมามีชีวิตผ่านภาพถ่ายอีกครั้ง

นิทรรศการครั้งนี้คือบันทึกของวิถีชีวิตประจำวันในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ได้พบเจอระหว่างทาง
เงียบงันแต่เต็มไปด้วยชีวิตชีวา
เรียบง่ายแต่เปี่ยมด้วยสีสัน
ความหลากหลายที่ไม่สามารถอธิบายได้ด้วยคำไม่กี่คำ
แม้ว่าข้าพเจ้าจะอาศัยอยู่ในประเทศไทย
แต่ประเทศลาวกลับให้ความรู้สึกแตกต่าง
และกัมพูชาก็ยิ่งแตกต่างไปอีก

เมื่อมองจากไกล ๆ อาจดูคล้ายกัน
แต่เมื่อเข้าไปใกล้ กลิ่น สี พื้นผิว และจังหวะของแต่ละสถานที่ก็ปรากฏขึ้นอย่างชัดเจน
ในวิถีชีวิตประจำวันของผู้คน
มีทั้งประวัติศาสตร์ อารมณ์ และวัฒนธรรมซ้อนทับกันอยู่อย่างแน่นหนา

ข้าพเจ้าหวังว่านิทรรศการนี้จะสามารถถ่ายทอดแม้เพียงเศษเสี้ยวของเนื้อแท้เหล่านั้นได้
แม้ว่าภาพถ่ายและตัวหนังสือจะเรียบง่าย
แต่หากความจริงใจและจังหวะของลมหายใจภายในสามารถถูกถ่ายทอดออกไป
นั่นก็เพียงพอแล้ว

เมื่อเดินทางสิ้นสุดลง
ข้าพเจ้าก็ให้คำมั่นกับตนเองอีกครั้งหนึ่งว่า
จะก้าวเดินต่อไป
กับตัวเอง
และกับทุกท่านที่กำลังมองภาพถ่ายเหล่านี้

ฤดูหนาว ปี 2024
เขียนที่ลำปาง
โดย ฮักบง กวัน